Theo nguồn tin từ Bộ quốc phòng Nga, hai bên đã không đi đến được thỏa thuận về điều khoản gia hạn hợp đồng thuê trạm radar Gabala.
Baku đã tăng giá lên đến vài chục lần, từ 7 triệu USD lên đến tận 300 triệu USD. Moscow rất không hài lòng về những đòi hỏi bất hợp lý này và có thể rút khỏi Gabala.
Theo các chuyên gia, với số tiền thuê đó có thể xây dựng hai trạm radar tương tự hoàn toàn mới ở Nga.
Ngoài ra, trạm radar Gabala cần phải được hiện đại hóa sâu rộng với một chi phí khá tốn kém. Vì vậy, muốn thu thu hồi được vốn đầu tư nâng cấp thì thời hạn sử dụng trạm radar ít nhất phải từ 10 đến 15 năm.
Các yêu cầu của phía Azerbaijan làm cho Bộ quốc phòng Nga rất thất vọng và bối rối trước kiểu tiếp cận này vì “không phù hợp với thỏa thuận giữa Nga và Azerbaijan đã đạt được tại Hội nghị thượng đỉnh năm ngoái về việc duy trì sự hiện diện của Nga tại trạm Gabala”.
Nga sẽ mất gì ở Gabala
Nếu đúng vậy, đến tháng 12/2012 Nga sẽ mất trạm radar Gabala, một trong những thành tố quan trọng nhất của hệ thống cảnh báo sớm tên lửa được xây dựng từ thời Liên Xô.
Trạm radar Gabala được thiết kế để phát hiện các tên lửa tên lửa đạn đạo có khả năng mang đầu đạn hạt nhân được phóng từ đất liền cũng như trên biển, ngoài ra nó còn theo dõi liên tục các mục tiêu trong không gian.
Gabala không những có khả năng phát hiện các tên lửa chỉ vài giây sau khi phóng mà còn theo dõi quỹ đạo các tên lửa ngay từ giây đầu tiên và sau đó truyền dữ liệu để đánh chặn tại điểm cần thiết.
Nga sẽ từ bỏ trạm radar cảnh báo sớm ở Gabala vì giá thuê quá cao.
Trạm này cho phép Nga giám sát không phận và khoảng không trên lãnh thổ của Iran, Thổ Nhĩ Kỳ, Ấn Độ, Iraq, Pakistan, một phần Trung Quốc và một số nước khác ở Châu Phi và Châu Á.
Ngoài ra trạm còn định vị được các vụ phóng tên lửa đạn đạo liên lục địa ở nam bán cầu, cả từ tàu ngầm mang tên lửa của Mỹ ở Ấn Độ Dương.
Hiệp định cho thuê trạm radar trên lãnh thổ Azerbaijan đã được ký vào năm 2002 và sẽ hết hạn vào 24/12/2012. Cuộc đàm phán để gia hạn hợp đồng mới phải được ký trước sáu tháng khi hợp đồng cũ hết hạn.
Thay một, mất một
Nếu mất trạm radar Gabala thì an ninh nước Nga cũng chẳng “hề hấn” gì, Bộ Quốc phòng Nga khẳng định, và nó sẽ được “bù đắp” bằng trạm radar mới tại Armavir ở khu vực Krasnodar, đã được đưa vào trực chiến thử nghiệm và trong vòng một năm sẽ đủ điều kiện để hoạt động bình thường.
Theo các chuyên gia, trạm radar ở Armavir có thể giám sát các tên lửa từ phía nam tốt hơn nhiều so với Gabala. Trạm Voronezh-DM là radar thế hệ mới có phạm vi quan sát của rộng hơn 2,5 lần trạm radar Gabala.
Ngoài ra, radar Voronezh-DM đảm bảo các thông số chính sác hơn, số lượng thiết bị và mức tiêu thụ năng lượng của trạm radar này ít hơn so với trạm Gabala.
Trạm Voronezh-DM đủ khả năng thay thế trạm Gabala.
Còn theo đánh giá của ông Sergey Boev “không có nước nào trên thế giới có hệ thống radar cảnh báo sớm tên lửa tấn công có đặc tính kỹ chiến thuật ưu việt như radar mới của Nga”.
Trong khuôn khổ chương trình vũ khí nhà nước đến năm 2020, Bộ quốc phòng Nga có kế hoạch thay thế tất cả các trạm radar cảnh báo sớm tên lửa tấn công thời Liên Xô bằng các radar Voronezh-DM và xây dựng một vài trạm radar mới khi điều kiện cho phép.
Việc mất trạm radar Gabala có thể dẫn đến rủi ro khác.
Còn nhớ vào năm 2007, Tổng tống Nga Vladimir Putin đã đề nghị Mỹ dùng radar này như là một phần trong thống phòng thủ tên lửa của Mỹ, ban đầu Mỹ không mặn mà đối với đề nghị này. Nhưng sau đó, phía Mỹ đã nói rằng sẽ xem xét có thể dùng trạm radar Gabala như là một phần của hệ thống phòng thủ tên lửa ở Trung Âu.
Như vậy, nếu Nga để mất trạm radar Gabala, người Mỹ có thể tiếp nhận nó và dùng nó vào mục đích chống lại Iran, ngoài ra một kịch bản hiện hữu là có thể chuyển nó về Mỹ hoặc đến Thổ Nhĩ Kỳ.
(ĐVO)
Không có nhận xét nào:
Đăng nhận xét